LIGJI NR. 29/2023, “PËR TATIMIN MBI TË ARDHURAT”

Ligji nr. 29/2023 “Për tatimin mbi të ardhurat”, i ndryshuar, ka si qëllim të përcaktojë rregulla në lidhje me vendosjen, deklarimin dhe mbledhjen e tatimit mbi të ardhurat personale të personave fizikë, të tatimit mbi të ardhurat e korporatës, si dhe të tatimit të mbajtur në burim të të ardhurave nga trashëgimia, dhurimet dhe fitimet nga lojërat e fatit. Ky ligj është publikuar në Fletoren Zyrtare nr. 70, datë 2.5.2023.

Ligji nr. 29/2023 ka hyrë në fuqi që prej datës 15 maj 2023, por që nga data 1 janar 2024 kanë filluar detyrimet e mëposhtme:

të vetëpunësuarit dhe tregtarët

Për të vetëpunësuarit dhe tregtarët me të ardhura bruto deri në 14 000 000 lekë, do të aplikohet norma e tatimit mbi të ardhurat 0%, deri në 31.12.2029. Ndërsa, duke filluar nga viti 2030, do të aplikohet norma tatimore 15%.

Kurse, për të vetëpunësuarit dhe tregtarët me të ardhura vjetore mbi 14 000 000 lekë, zbatohet norma

tatimore 23%.

Baza tatimore vjetore	Norma tatimore
0 – 14 000 000 lekë	0% – deri në 31.12.2029 15% – nga data 01.01.2030
mbi 14 000 000 lekë	23%

Të vetëpunësuarit që ofrojnë shërbime profesionale i nënshtrohen normave tatimore progresive, në varësi të të ardhurave vjetore.

Baza tatimore vjetore	Norma tatimore
0 – 14 000 000 lekë	15%
mbi 14 000 000 lekë	23%

korporatat/entitetet

Në këtë kategori përfshihen shoqëritë kolektive, shoqëritë komandite, shoqëritë me përgjegjësi të kufizuara, shoqëritë aksionare dhe entitete të tjera të cilat nuk janë të përjashtuar nga aplikimi i këtij tatimi sipas ligjit. Të ardhurat e korporatës tatohen me 15%. Përjashtimisht, norma tatimore për dividendët është 8%, pa zbritur asnjë kosto.

Edhe në këtë rast, korporatat/entitetet me të ardhura bruto deri në 14 000 000 lekë, i nënshtrohen normës së tatimit mbi të ardhurat 0%, deri në 31.12.2029.

Ndërsa, për korporatat/entitetet me të ardhura vjetore mbi 14 000 000 lekë dhe korporatat/entietet që ofrojnë shërbime profesionale, zbatohen normat tatimore si më sipër cituar (15% dhe 8%).

*Lista e shërbimeve profesionale përcaktohet në vendimin e Këshillit të Ministrave nr. 753, datë 20.12.2023, Për dispozitat zbatuese të ligjit nr. 29/2023, “Për tatimin mbi të ardhurat, të ndryshuar” (më poshtë).

Tatimi mbi të ardhurat nga trashëgimia, dhuratat dhe lojërat e fatit

Personat fizikë (individ, i vetëpunësuar, tregtar) dhe entitetet (korporatat dhe entiete të tjera) i nënshtrohen tatimit mbi të ardhurat nga trashëgimia, dhuratat, lojërat e fatit, me normë tatimore prej 15%. Gjithashtu, personat fizikë i nënshtrohen tatimit mbi të ardhurat nga investimi, me normë tatimore 15%, kurse për dividendët tatohen me normë tatimore 8%.

Të ardhurat nga investimet përfshijnë: a) të ardhurat nga interesat, dividendët dhe honoraret; b) fitimet kapitale nga tjetërsimi i titujve apo instrumenteve financiare; c) fitimet kapitale të realizuara nga skemat e sigurimit të jetës; d) kthimi i investimit nga skemat e pensionit privat; d) fitimi kapital nga tjetërsimi i pasurisë së paluajtshme; e) të ardhurat nga qiraja e pasurive të paluajtshme; f) të ardhurat nga investimi për tjetërsimin e titujve, instrumenteve financiare dhe mjeteve virtuale; g) të ardhurat nga transaksionet me mjetet virtuale.

Deklarata tatimore vjetore e të ardhurave personale

Një individ është i detyruar të dorëzojë një deklaratë vjetore tatimore personale kur të ardhurat tatimore vjetore të tij/saj janë:

• më shumë se 1 200 000 lekë në vit nga të gjitha burimet;
• kur është në marrëdhënie punësimi me më shumë se një punëdhënës, pavarësisht nga shuma e të ardhurave që merr nga punëdhënësit;
• më shumë se 50 000 lekë e çdo të ardhure tjetër që nuk i nënshtrohet tatimit përfundimtar në burim.

Lehtësitë fiskale

Ligji parashikon se disa lehtësi dhe përjashtime tatimore të ofruara nga ligji nr. 8438, datë 28.12.1998, “Për tatimin mbi të ardhurat”, i ndryshuar, do të vijojnë të zbatohen si më poshtë:

1. personat juridikë, të regjistruar përpara hyrjes në fuqi të ligjit nr. 29/2023, të cilët ushtrojnë veprimtari ekonomike për prodhimin apo zhvillimin e software-ve, i nënshtrohen tatimit mbi fitimin me normë 5% deri më 31 dhjetor 2025.

shkalla e tatimit mbi të ardhurat 5% do të zbatohet deri më 31 dhjetor 2029 për:

• • personat, të cilët zhvillojnë veprimtari pritëse të certifikuar si “agroturizëm”;
  • shoqëritë e bashkëpunimit bujqësor;
  • entitetet, të cilat ushtrojnë veprimtari ekonomike në industrinë automotive.

1. entitetet, që operojnë në struktura akomoduese “Hotel/Resort me katër dhe pesë yje, status special” dhe që janë mbajtës të një marke tregtare të regjistruar dhe njohur ndërkombëtarisht “brand name”, përjashtohen nga tatimi mbi të ardhurat e korporatës për një periudhë 10 vjeçare, nëse përfitojnë statusin special deri në dhjetor 2024.

VENDIMI NR. 753/2023, “PËR DISPOZITAT ZBATUESE TË LIGJIT NR. 29/2023 TATIMIN MBI TË ARDHURAT”

Këshilli i Ministrave ka miratuar vendimin nr. 753, datë 20.12.2023, “Për dispozitat zbatuese të ligjit nr. 29/2023, datë 30.3.2023, “Për tatimin mbi të ardhurat, i ndryshuar””, i cili është publikuar në Fletoren Zyrtare nr. 187, datë 22.12.2023. Ky vendim përcakton:

veprimtaritë ekonomike të personave të vetëpunësuar dhe entiteteve (përfshirë korporatat) me të ardhura vjetore deri në 14 milionë lekë dhe që ofrojnë shërbime profesionale, të cilat do t’i nënshtrohen tatimit mbi të ardhurat personale nga biznesi apo tatimit mbi të ardhurat e korporatës

Këto veprimtari ekonomike/shërbime profesionale përfshijnë: shërbimet në fushën e teknologjisë së informacionit; të shërbimit të informacionit; shërbimet financiare, përveç sigurimeve dhe financimit të pensioneve; sigurimi, risigurimi dhe financimi i fondeve të pensioneve, përjashtuar sigurimi shoqëror i detyrueshëm; aktivitete të tjera financiare; aktivitete të pasurive të paluajtshme; aktivitete juridike dhe të kontabilitetit; aktivitete arkitekture dhe inxhinierike; aktivitete të kontrolleve dhe analizave teknike; aktivitete të drejtimit të ndërmarrjeve dhe aktivitete të konsultimit; aktivitete të publicitetit dhe kërkimet e tregut; aktivitete të tjera profesionale, shkencore dhe teknike; aktivitete veterinare; aktivitete të dhënies me qira dhe hua të mjeteve të transportit, kamionëve,

orendive personale e shtëpiake, etj.; aktivitete të punësimit; aktivitete të agjencive të udhëtimit, operatorët turistik dhe të tjera aktivitete të shërbimit të rezervimit; aktivitete të sigurimit dhe hetimit; shërbime ndaj ndërtesave dhe shesheve; administrim zyrash, mbështetje administrative dhe të tjera aktivitete mbështetëse; administrimi publik dhe mbrojtja; sigurimi social i detyrueshëm; aktivitete të shëndetit; shfaqjet artistike; aktivitete sportive, argëtuese dhe çlodhëse; riparimi i kompjuterëve dhe artikujve personale dhe familjarë; aktivitete të tjera shërbimi.

shpenzimet jo të zbritshme dhe kufizimet e zbritjes së tyre në fushën e ndërtimeve dhe të shkëmbimit të truallit me ndërtesën

Vendimi përcakton cilat do të konsiderohen shpenzime të tatimpaguesve që operojnë si sipërmarrës të punimeve të ndërtimit, si ndërtues dhe shitës të punimeve të ndërtimit, si investitorë dhe shitës të produkteve të ndërtimit;

llojet e veprimtarive të kryera nga tregtarët dhe personat e punësuar, të cilët i nënshtrohen një regjimi të veçantë lidhur me njohjen e shpenzimeve të zbritshme

Këto veprimtari përfshijnë veprimtaritë prodhuese, veprimtaritë e tregtimit me shumicë, veprimtaritë e tregtimit me pakicë të mallrave dhe transportit individual, veprimtaritë bare, restorante, disko, e veprimtari të tjera të kësaj natyre, veprimtaritë e shërbimeve, veprimtaritë artizanale dhe zejtare, individët e vetëpunësuar (sipas kodeve që pasqyrohen në tabelën analitike të vendimit);

vlerësimin e kostos dhe çmimit të shitjes të sipërfaqeve të ndërtimit të përfituara si rezultat i një kontrate shkëmbimi truall-ndërtesë

Lidhur me këtë çështje, vendimi përcakton se detyrimi për llogaritjen e fitimit kapital në rastin e shkëmbimit të truallit me sipërfaqe ndërtimi lind në momentin e tjetërsimit të pasurisë së paluajtshme të fituar nga kontrata e shkëmbimit (shembull: pronari X shkëmben truallin e tij me sipërfaqe ndërtimi. Në këtë moment nuk përllogaritet fitimi kapital. Ky i fundit do të përllogaritet në momentin që sipërfaqja e ndërtimit shitet). Vlera e shitjes së ndërtesës përcaktohet në kontratën e shitjes, por në rast se kjo vlerë është më e ulët se çmimet e referencës, atëherë, për efekt të llogaritjes së detyrimit tatimor nga tjetërsimi i pasurisë së paluajtshme do të merret në konsideratë çmimi i referencës së zonës/qytetit.

UDHËZIM I PËRGJITHSHËM NR. 26/2023, “PËR TATIMIN MBI TË ARDHURAT”

Ministri i Financave ka miratuar udhëzimin e përgjithshëm nr. 26, datë 8.9.2023, “Për tatimin mbi të ardhurat” (Udhëzimi), publikuar në Fletoren Zyrtare nr. 137, datë 20.9.2023. Udhëzimi ka si qëllim të përcaktojë kriteret dhe procedurat për zbatimin e dispozitave të ligjit nr. 29/2023. Në mënyrë të përmbledhur, udhëzimi parashikon si më poshtë vijon:

• • personat rezidentë tatimorë në Shqipëri i nënshtrohen tatimit mbi të ardhurat, për të ardhurat e realizuara në territorin e Shqipërisë dhe jashtë territorit të Shqipërisë. Për të ardhurat e realizuara jashtë territorit të Shqipërisë, kreditohet tatimi i huaj i paguar, deri në masën e detyrimit të pagueshëm në Shqipëri që u atribuohen atyre të ardhurave të realizuara jashtë territorit të vendit.
  • personat jorezidentë tatimorë në Shqipëri, i nënshtrohen tatimit mbi të ardhurat për ato të ardhura të realizuara në territorin e Shqipërisë, për ato të ardhura me burim në Shqipëri.
  • të ardhurat nga një burim në territorin e

Shqipërisë.

Ligji parashikon një listë jo shteruese të të ardhurave me burim në Shqipëri, si më poshtë:

1. të ardhurat nga punësimi dhe shërbimet e kryera në Shqipëri,
2. të ardhurat nga veprimtari kulturore, artistike ose sportive të kryera në Shqipëri,
3. të ardhurat që janë detyrim për t’u paguar nga një punëdhënës rezident, edhe nëse puna kryhet jashtë vendit,
4. të ardhurat nga veprimtaria e biznesit dhe të ardhurat e personave fizikë tregtarë dhe të vetëpunësuar, për veprimtari dhe shërbime të ofruara në Shqipëri,
5. të ardhura nga biznesi që i atribuohen një selie të përhershme në Shqipëri,
6. të ardhurat nga pasuria e paluajtshme, aksesorët dhe frytet e tyre, si dhe të ardhurat që rrjedhin nga të drejtat mbi pasuritë e paluajtshme që ndodhen në Shqipëri,
7. të ardhurat nga të drejtat për shfrytëzimin e pasurive minerale, të pasurive hidrokarbure ose të drejta të tjera për shfrytëzimin e burimeve natyrore tokësore dhe ujore,
8. të ardhurat nga pasuritë e luajtshme që ndodhen në Shqipëri,
9. të ardhurat nga tjetërsimi i pasurive apo të të drejtave të përcaktuara më sipër,
10. të ardhurat nga aksionet dhe interesat e ngjashëm (truste, ortakëri, etj), në qoftë se gjatë 1 viti para tjetërsimit, 50% e vlerës së tyre buron nga pasuritë e paluajtshme ose të drejtat, të përmendura më sipër,
11. dividendët e shpërndarë nga një person rezident,
12. fitimet kapitale nga tjetërsimi i aksioneve apo titujve/instrumentëve të tjerë financiarë të entiteteve rezidente,
13. interesat e paguara nga organet e qeverisjes vendore ose qendrore,
14. qiratë, kontratat e qirasë, tarifat e licencës, tarifat e shërbimit teknik dhe/ose digjital automatik,
15. honoratet,
16. fitimet nga lojërat e fatit, trashëgimitë ose dhurimet e marra nga asete që ndodhen në Shqipëri,
17. të ardhurat nga përfitimi i mjeteve virtuale,
18. të ardhurat nga çdo veprimtari tjetër që kryhet fizikisht në Shqipëri.

Ndërsa, udhëzimi sqaron se të ardhurat me burim në Shqipëri mund të jenë edhe të ardhura të tjera, të cilat mund të identifikohen:

• • nisur nga pagesat që kryejnë tatimpaguesit rezidentë në Shqipëri për tatimpagues rezidentë ose jorezidentë në Shqipëri, pavarësisht nga detyrimi i paguesit të të ardhurave për të mbajtur tatimin në burim apo detyrimit të përfituesit të të ardhurave për të deklaruar të ardhurën e marrë dhe për të paguar detyrimin tatimor në lidhje me këtë të ardhur,
  • nisur nga pagesat që kryejnë tatimpaguesit jorezidentë në Shqipëri për tatimpaguesit rezidentë në Shqipëri pavarësisht nga detyrimi i paguesit të të ardhurave për të mbajtur tatimin në burim apo detyrimit të përfituesit të të ardhurave për të deklaruar të ardhurën e marrë dhe për të paguar detyrimin tatimor në lidhje me këtë të ardhur. Në raste të tilla, udhëzimi përmend si shembuj të ardhurat dhe pagesat për personat rezidentë shqiptarë në platformat e internetit si Google, Tik-Tok, Instagram, Facebook, Youtub etj. Airbnb, Booking etj., apo në platforma të blerjes së mallrave, si Amazon, Alibaba etj.